صنعت قفسه بندی از گذشته تا به امروز کاربرد بالا و نقش بسزایی در ساماندهی و نظم دهی و چیدمان و نگهداری اقلام داشته است و در همه ابعاد زندگی شخصی، کاری، اجتماعی،...نیاز به این صنعت وجود دارد.
سابقه صنعت قفسه بندی در ایران 70 سال قدمت دارد و برای صرفه جویی در فضای موجود و رفع نیازهای انبارداری با الگو برداری از شرکت های اروپایی نقش بسزایی ایفا می کند. با پیشرفت سریع تکنولوژی و حجم بالای عرضه و تقاضا در صنایع و سازمان‌ها نیاز شدید به صرفه جویی در فضای موجود و تسریع در نقل وانتقال کالا و محصول احساس می شود
سیستم‌های قفسه‌بندی انبار بسته به فضا و نیاز کاربران آن دارای قابلیت اجرا به‌صورت یکپارچه، ترکیبی و یا مکانیزه می‌باشند.
:در این مقاله ما قصد معرفی سیستم‌های قفسه‌بندی ثابت و کاربردهای آن در صنایع و مکان های مختلف می‌پردازیم:
انواع قفسه بندی:
قفسه بندی مشبک:
قفسه‌بندی مشبک (پیچ و مهره ای) را می‌توان جز متداول‌ترین و پرمصرف‌ترین انواع قفسه‌بندی نام برد که جهت نگهداری اقلام سبک و کم‌حجم استفاده می شود و به‌صورت دستی قابل بارگذاری می باشند. این سازه از نبشی‌های سوراخ‌دار، پانل‌ها یا کفه‌ها و پیچ و مهره تشکیل‌شده است و مونتاژ بسیار آسان و سریعی دارد. این نوع قفسه ها در رنگ‌های استاندارد طوسی، آبی، سفید ارائه می‌گردد.
کاربرد:
جهت نگهداری و انبارش ملزومات، ابزارآلات، قطعات یدکی و سایر اقلام در انبارها، انباری‌های منازل، فروشگاه‌ها و مغازه‌ها، سالن‌ها و مجموعه‌های اداری و بایگانی مورداستفاده قرار میگیرد.
نصب این سازه به‌سادگی و با کمترین ابزار و در سریع‌ترین زمان امکان‌پذیر است و نیاز به تخصص خاصی در زمینهٔ آشنایی با نصب قفسه‌بندی ندارد.
ویژگی‌ها:
- در اندازه‌ها و رنگ‌های مختلف و متنوع
- قابلیت دسترسی آسان به اقلام باوجود طبقه‌های متعدد
- امکان نصب پلکان، نرده، راهرو و بالابر
- نصب سریع و آسان
- قابلیت کاهش یا افزایش ارتفاع و تعداد طبقات
- قابل‌استفاده جهت ساخت دیواره‌های کاذب، سقف سبک، بالکن و میز کار
قفسه بندی پالت راک :
قفسه بندی پالت راک برای محصولات و کالاهای سنگین و دارای حجم استفاده می شود که محصولات و کالاها روی پالت‌های مسطح و یا پالت‌های دیواره دار به‌صورت یکپارچه قرار می‌گیرند و بارگذاری آن ها توسط لیفتراک انجام می‌شود. اجزای این سیستم شامل قاب و اجزای آن (در ابعاد مختلف)، بازو (در ابعاد و تحمل‌های مختلف)، رابط‌های بین قاب، قفل بازو، زیر پالتی، پالت پروفیلی، محافظ ستون، بازوی تقویت، زیر جعبه‌ای، محافظ قاب و ... می‌باشد. رنگ استاندارد قاب‌ها طوسی، بازوهای و اجزای طبقات نارنجی و اتصالات گالوانیزه می‌باشند.
کاربرد:
در انبارهای مواد، کالاها، قطعات سبک و سنگین، سردخانه‌ها و سایر موارد، مورد استفاده قرار میگیرد.
ویژگی‌ها:
- قابلیت جابجایی ارتفاع طبقات
- تنوع در اندازه‌ها و تحمل‌های طبقات
- دسترسی آسان به طبقات بارگذاری
- قابلیت اتصال پیچ و مهره‌ای قفسه‌ها به یکدیگر
- طراحی و اجرا به‌صورت چندین طبقه و متناسب با ارتفاع و ابعاد فضای موجود
قفسه بندی راک کفپوشدار سنگین (بالکی راک):
برای نگهداری محصولات و کالاهای دارای حجم نیمه سنگین و سنگین از قفسه‌بندی راک کفپوشدار سنگین (بالکی راک) مورداستفاده قرار میگیرد. از طریق پلکان و یا بالابر حرکت بین طبقات انجام می‌شود و جابجایی بار در طبقات توسط نفر و به‌صورت دستی و یا با استفاده از تجهیزات کمکی مانند چرخ‌دستی و کانوایر صورت میگیرد.
کاربرد:
در انبارهای مواد، انبارهای لوازم‌یدکی، ابزارآلات و تأسیسات مورداستفاده قرار میگیرد. اجزای این سیستم شامل قاب و اجزای آن (در ابعاد مختلف)، بازو (در ابعاد و تحمل‌های مختلف)، رابط‌های بین قاب، قفل بازو، کفپوشهای طبقات (در ابعاد و تحمل‌های مختلف) می‌باشد. رنگ استاندارد قاب‌ها طوسی، بازوهای طبقات نارنجی، کفپوشهای طبقات طوسی یا گالوانیزه و اتصالات گالوانیزه می‌باشند.
ویژگی‌ها:
- دسترسی آسان به‌تمامی طبقات و اقلام موجود در طبقات
- سهولت در انجام بارگذاری و برداشت بار از طبقات
- امکان خرده برداری به دلیل سهولت دسترسی کلیه طبقات
- امکان اجرا در ارتفاع و به‌صورت طبقات متعدد
- امکان ایجاد و فضاسازی در حداکثر ارتفاع فضاهای موجود
- قابلیت اجرای طبقات در اندازه‌های متنوع
- پشتیبانی از تأسیسات سالن و انبار مانند سیستم‌های روشنایی و اطفاء حریق
- افزایش چشمگیر نظم و سطح ایمنی انبار و کالاهای بارگذاری شده
- قابلیت اتصال تمامی قفسه‌ها به‌صورت پیچ و مهره‌ای
- قابلیت اجرای سریع و کاهش یا افزایش ابعاد
قفسه بندی کفپوشدار سبک (لانگ اسپن) :
قفسه‌بندی کفپوشدار سبک یا (لانگ اسپن) شبیه قفسه‌بندی راک کفپوشدار سنگین است با این تفاوت که برای نگهداری بارهای حجیم و نیمه سنگین استفاده‌شده ولی تحمل بارگذاری کمتری دارد و توسط نفر جابجا می‌شوند. اجزای این سیستم شامل قاب و اجزای آن (در ابعاد مختلف)، بازو (در ابعاد و تحمل‌های مختلف)، رابط‌های بین قاب، قفل بازو، کفپوشهای طبقات (در ابعاد و تحمل‌های مختلف) می‌باشد. رنگ استاندارد قاب‌ها طوسی، بازوهای طبقات نارنجی، کفپوشهای طبقات طوسی یا گالوانیزه و اتصالات گالوانیزه می‌باشند.
کاربرد قفسه‌بندی کفپوشدار سبک:
در انبارهای مواد، انبارهای محصول، انبار قطعات یدکی و سردخانه‌ها کاربرد دارد.
ویژگی‌ها:
- طراحی و اجرا به‌صورت یک یا چندطبقه در ارتفاع، متناسب با ارتفاع سالن
- همراه با راهروهای ارتباطی پلکان، نرده، بالکن و بالابر
- امکان خرده برداری به دلیل سهولت در دسترسی کلیه طبقات
- امکان اجرا در ارتفاع و به‌صورت طبقات متعدد
- امکان قفسه‌بندی در حداکثر ارتفاع فضاهای موجود
- پشتیبانی از تأسیسات سالن و انبار مانند سیستم‌های روشنایی و اطفاء حریق
- افزایش چشمگیر نظم و سطح ایمنی انبار و کالاهای بارگذاری شده
- قابلیت اتصال تمامی قفسه‌ها به‌صورت پیچ و مهره‌ای
- قابلیت اجرای سریع و کاهش یا افزایش ابعاد
قفسه بندی خود راهرو (درایوین) :
قفسه‌بندی خود راهرو (درایوین) دارای تونل‌هایی است که علاوه بر محل بارگذاری بارهای پالتی، مسیر تردد لیفتراک نیز هستند و راهروهای اضافی در این سیستم حذف شده است. در این سیستم آخرین بار گذاشته شده، اولین بار قابل‌برداشت است.این سیستم از نظر بازو، ریل‌ها و تعدادی از مهاربندها سایر اجزا شباهت زیادی به قفسه پالت راک دارد. اجزای این سیستم شامل قاب و اجزای آن (در ابعاد مختلف)، بازوهای شیب‌دار (در ابعاد و تحمل‌های مختلف)، بازوهای مهار سقف (در ابعاد و تحمل‌های مختلف)، مهاربندهای پشت و بین قاب، ریل‌های طبقات، استپ پالت و اتصالات است. رنگ استاندارد قاب‌ها طوسی، بازوهای شیب‌دار نارنجی، ریل‌ها نارنجی یا گالوانیزه، مهاربندها نارنجی یا طوسی و اتصالات گالوانیزه می‌باشند.
کاربرد:
در سردخانه‌ها و انبارهای مواد و انبارهای محصول بهترین کاربرد و بهره‌وری را حاصل می‌نماید.
ویژگی‌ها:
- افزایش حجم پالت گذاری در سطح و ارتفاع انبار به چند برابر، به دلیل استفاده از تونل‌های بارگذاری به‌عنوان راهرو
- بارگذاری توسط لیفتراک از انتهای تونل و بالعکس برای تخلیه بار از ابتدای تونل برداشت انجام می‌گردد
- اولین خروجی پالت آخرین ورودی است(LIFO)
قفسه بندی بازویی (کانتی لور) :
قفسه‌بندی بازویی (کانتی لور) برای نگهداری بارهای سنگین، حجیم لوله‌ای، شاخه‌ای و یا رولی و ورقی که توسط لیفتراک جابجا می‌شوند طراحی شده است. قفسه بندی بازویی (کانتی لور) با حداکثر ارتفاع 12 متر و ابعاد مختلف قابلیت اجرا در انبارهای کوچک و بزرگ را داراست. اجزای این سیستم شامل پایه و ستون، بازو، مهاربندهای افقی و ضربدری، پین اتصال بازو، پین جلوگیری از ریزش بار و سایر اتصالات است. رنگ ستون‌ها و پایه ستون‌ها طوسی، بازوها نارنجی، مهاربندها طوسی و سایر اتصالات گالوانیزه می‌باشند.
کاربرد:
مناسب استفاده بارهای شاخه‌ای مثل لوله‌های فلز، پروفیل‌های سبک و سنگین، الوار، ورق‌های چوبی و نئوپان، میلگرد، جعبه‌های حجیم و سنگین و رول‌های فرش و فرشینه (موکت)
ویژگی‌ها:
- نداشتن ستون در جلوی قفسه ها که حداکثر دسترسی در بارگذاری اقلام با ابعاد متنوع را فراهم می‌نماید
- قابلیت اجرا در مؤلفه‌های ارتفاع، طول بازو، دهانه‌ها و تحمل بار مختلف
- قابلیت بارگذاری توسط لیفتراک
- تنظیم ارتفاع بازوهای طبقات با فواصل 15 سانتیمتر
قفسه بندی دفتری :
سیستم قفسه بندی کتابخانه ای دیگر به نام کمد ریلی کتابخانه قفسه بندی دفتری برای نگهداری بارهای سبک و لوازم دفتری و کتابخانه‌ای استفاده می‌گردد. بهترین کاربرد قفسه بندی دفتری در مراکز کتابخانه‌ای و بایگانی‌های دفتری و واحدهایی که نگهداری اسناد را دارند است. اجزای این سیستم شامل ستون، بست اتصال ستون‌ها، بازو، کفه یا طبقه، کفی ستون، کلیپ تکیه‌گاه کفه و درپوش پلاستیکی ستون است که معمولاً به رنگ سفید ارائه می‌گردد.
کاربرد:
- جهت استفاده در مصارف خانگی، اداری و بایگانی
- برای مصارف فروشگاهی و انبار کالاها و قطعات یدکی
ویژگی‌ها:
- تنوع در ابعاد دهانه، عمق، ارتفاع
- دسترسی آسان و سریع به اجناس و زیبایی سیستم
- قابلیت تنظیم ارتفاع طبقات به دلیل وجود شکاف‌های متوالی در طول ستون و تغییر تعداد طبقات
قفسه‌بندی فروشگاهی:
جز متداول ترین و پرمصرف ترین سیستم های قفسه بندی، قفسه بندی فروشگاهی است که مناسب برای فروشگاه های زنجیره ای , هایپرمارکتها و سوپر مارکت ها می باشد. قفسه‌بندی فروشگاهی جهت بارگذاری اقلام سبک تا نیمه سنگین مناسب است و در انواع دیواری، یک طرفه و دو طرفه خودایستا اجرا می گردد.
اجزای این سیستم شامل ستونهای دیواری یا خود ایستا، لچکی طبقات، کفه‌ها یا طبقات، کتیبه جلو یا پاخور، پانل‌های پشت، جا کارتی و ... در ابعاد و رنگ‌های مختلف ارائه می‌گردد.
بالکن بندی با پایه راک :
جهت استفاده حداکثری از ارتفاع و با امکان ایجاد بالکن و یا نیم‌طبقه در فضاهای مختلف کاربرد دارد، اجزای بالکن بندی با پایه راک متشکل از سیستم راک و پوشش سطح بالکن از پانل پله و یا کف‌پوش مسطح است.
اجزای این سیستم شامل قاب و اجزای آن (در ابعاد مختلف)، بازو (در ابعاد و تحمل‌های مختلف)، رابط‌های بین قاب، قفل بازو، نبشی جهت راهروبندی و دسته نرده، پانل پله جهت پلکان و راهروبندی و سایر اتصالات است.
رنگ استاندارد قاب‌ها طوسی، بازوهای طبقات نارنجی، نبشی‌ها به رنگ طوسی، پانل پله‌های راهروبندی طوسی یا گالوانیزه و اتصالات گالوانیزه می‌باشند.
کاربردها:
- در فضاهای تولیدی، انبارها و نمایشگاهها به‌منظور ایجاد فضای دوطبقه تولیدی مونتاژ، دفاتر کار و نگهداری مواد
ویژگی‌ها:
تمامی این سیستم اتصال پیچ و مهره‌ای است
بهینه‌سازی و صرفه‌جویی از فضای سطح زیربنا و استفاده از ارتفاع
اجرای سریع و زیبا
بی‌نیازی از عملیات ساختمانی و جوشکاری
قابلیت افزایش و یا کاهش ارتفاع سطح بالکن و راهرو
قفسه بندی نیم طبقه مزنین :
این سیستم سازه ای بسیار مستحکم است جهت صرفه جویی و استفاده مفید از ارتفاع فضا و سالن های موجود، که ساخت فضاهای طبقاتی را میسر می سازد.
کاربرد:
در سالنهای تولید، انبارها و نمایشگاهها به منظور ایجاد سالنهای دو طبقه تولیدی مونتاژ، دفاتر کار و نگهداری مواد و کالا
ویژگی ها:
اتصال پیچ و مهره ای
بهینه سازی و صرفه جویی از فضای سطح زیربنا و استفاده از ارتفاع
اجرای سریع و زیبا
بی نیازی از عملیات ساختمانی و جوشکاری
قابلیت افزایش و یا کاهش ارتفاع سطح بالکن و راهرو قابل گسترش از دو سو با ستونهای مشترک
استفاده از پیچهای مقاوم